Klik hier om dit blad af te drukken Blad afdrukken

HET RIBAGORZA HOOFDSTADJE GRAUS

Graus.

graus plaza mayor

Acheter un appartement en Espagne - Immobilier espagne - Historie - Folklore en feesten - Graus verkennen - Wandelen rond Graus

Graus

Aan de voet van de Pyreneeën, waar de valleien van de Río Esera en de Río Isábena samenkomen ligt Graus. Het ligt tussen de twee rotsheuvels 'Peña del Morral' en 'Peña de Las Forcas'. Aan de noordkant is Graus het uitzichtvenster op de hoogste Pyreneeëntoppen en in het zuiden start het stuwmeer van Barasona. Graus telt slechts een 3000 inwoners, maar is toch de hoofdstad van Ribagorza, dat ooit een autonoom graafschap was. Graus is ook gekend om zijn truffels, longaniza worst en amandelnoten.

pena de las forcas
Monding van de Río Isábena in de Río Esera en de 'Peña de Las Forcas'.

pena del morral
Hoog boven Graus, op de 'Peña de Las Morras' prijkt het beeld van 'Onze Lieve Vrouw van de rots' met aan de voet van de rots haar Basiliek.

Drie historische feiten van Graus.

1.- Graus vormde tijdens de Islamitische overheersing de meest noordelijke stad van het Arabische gebied Al-Andalus en later van het Taífa van Zaragoza. In het Christelijke gebied ten noorden van Graus ontstond het graafschap Ribagorza, dat samen met de streek rond Jaca, de bakermat was voor het latere Koninkrijk Aragón. Rond 1050 vormde het Taífa van Zaragoza één van de schitterendste Arabische hoven onder hun koning Abu Yafar Ahmad al Muqtadir, tevens de bouwer van de nog steeds bekende Aljaferia te Zaragoza. De eerste koning van het jonge koninkrijk Aragón, Ramiro I (1035-1063) bestreed de Moren, o.l.v. Muqtadir, te Graus, maar werd teruggeslagen en sneuvelde net voor de poorten van Graus in 1063. Muqtadir slaagde ook in het heroveren van de stad Barbastro in 1065. Graus werd definitief heroverd door de Christenen (reconquista) in 1083 door Ramiro I's zoon Sancho I Ramírez, die de 2e koning van Aragón was van 1063 tot 1094 .

2.- In 1350 werd Vicente Ferrer geboren in Valencia. Hij was dominicaan en vertegenwoordigde op het Westers Schisma de Aragonese koning Peter IV. In 1415, op weg naar Perpignan, hield hij halt te Graus en overnachtte in het huis dat later zijn naam kreeg. Uit dank voor de goede ontvangst te Graus overhandigde hij de bewoners een kruisbeeld bekend als 'el Santo Cristo'.

3.- Joaquin Costa, 'de leeuw van Graus', was één van de grootste Spaanse intellectuelen van het einde van de 19e eeuw. Zijn standbeeld staat nu op de rontonde bij het binnenrijden van Graus (16). Hij woonde het grootste deel van zijn leven in Graus, waar hij ook stierf in 1911. Het huis waar hij woonde is nog steeds te bezoeken. Zijn werken waren zeer divers en handelden over recht, geschiedenis, landbouw, antropologie en vooral onderwijs en waterbouwkunde. Hij was de grondlegger voor het irrigeren van de droge gebieden van 'La Litera en 'los Monegros' aan de Ebro via stuwmeren en kanalen vanuit de bergen. Zo legde men in 1931 het stuwmeer van Barasona aan, gevolgd door het 'bevloeiingskanaal van Aragón en Catalonië' stroomafwaarts.

Poort van linés te Graus
Stadspoort van Linés, aan de vroegere weg naar Benasque.

Graus verkennen.

klein grondplan graus
Grondplan GRAUS

El Barrichós (= barrio de abajo = lage wijk) is het oudste stadsdeel en heeft nog duidelijk een Middeleeuws karakter met o.a. zeer smalle straten. Van de oude stadsmuren resten nog enkele muurfragmenten en blijven nog 3 toegangspoorten bewaard: Chinchín, Linés en Baron. Aan de poort van Chinchín startte de weg naar Barbastro, aan de poort van Linés startte de weg naar Benasque.

De laagbrug (puente de abajo).

Kort na de reconquista van 1083 werd te Graus reeds een brug gebouwd over de Esera, maar die verdween in de vroege Middeleeuwen. De (oude) brug die nu te zien is dateert uit de 16e eeuw, niettegenstaande ze meerdere kenmerken bezit uit de late Middeleeuwen: bredere rijweg, geen spitsbogen.

Graus puente de abajo

Graus laagbrug

Voor het onderhoud van de brug werd beroep gedaan op bruggengeld, een belasting die geldde voor personen, goederen en dieren. De tarieven werden geregeld door het koninklijk hof.  ‘s Nachts werd de doorgang over de brug afgesloten met een ketting. Volgens de legende kon een niet betaler eindigen aan de galg (Sp. : la horca), die leidde tot de naam ‘las Forcas’ voor de rotsheuvel aan de rechteroever van de rivier

De mooiste 'Grote Markt' van Spanje

Via de repsol-wedstrijd 'el mejor rincon - het mooiste plaatsje' werd de grote markt van Graus in 2015 uitgeroepen tot het mooiste plaatsje van Spanje! De zeer mooie ‘Plaza Mayor’ (grote markt) is rond 2005 deels gerestaureerd. De markt is op gelijkvloersniveau omgeven door een zuilengalerij. In de 16e eeuw werd Spanje een wereldmacht en beleefde een periode van hoge welstand. Veel gebouwen dateren uit deze periode, die tevens de Renaissance inluidde.

Het stadhuis werd gebouwd in pure Aragonese renaissance stijl. Men ziet o.a. de duidelijk horizontale gelaagdheid van het gebouw. Op de buitengevel is het wapenschild van de stad te zien, met links onderaan de verticale strepen van Aragón. Er staan 2 huizen met uitwendige schilderijen:

Het 'huis van de baron' dankt zijn naam aan baron Abella de la Conca, die woonde in het naburige Catalaanse 'Baix Pallars' en die volgens de volkslegende  opdracht gaf tot het versieren van de gevel om zijn van Andalusië afkomstige vrouw tevreden te stellen. De 2 dames in klassieke kledij staan voor kunst en wetenschappen. De omringende voorwerpen zijn eveneens gerelateerd aan kunst en wetenschappen, bijvoorbeeld een veer en een kompas.

casa del baron
Huisgevel van de baron

dakrand heredia
Dakrand huis Heredia. Het huis van Roderik de Heredia dateert ook uit de renaissance, maar kreeg het uitzicht van vandaan tijdens een renovatie in de 18e eeuw.

Je kan best eerst even binnenspringen in het 'Oficina Municipal de Turismo' op de Plaza de la Compañía, 1 of e-mail: Acheter un appartement en Espagne. Er zijn ook uitgestippelde GPS routes voor de omgeving te verkrijgen, de GPS wordt dan gehuurd.

Je kan best eerst even binnenspringen in het 'Oficina Municipal de Turismo' op de Plaza de la Compañía, 1 of e-mail: Immobilier espagne. Er zijn ook uitgestippelde GPS routes voor de omgeving te verkrijgen, de GPS wordt dan gehuurd.

Feesten te Graus.

graus plaza mayor

Lago Barasona vanaf Graus
Net ten zuiden van Graus start het stuwmeer 'Lago Joaquín Costa of Barasona'.

’s Zomers is de 'plaza mayor (het marktplein)' de locatie voor regelmatige folkloristische manifestaties. 2 gekende zijn de worstenfeesten en de stadsfeesten.

Graus plaza mayor
Plaza Mayor tijdens de worstenfeesten in juli 2009

Graus Middeleeuwse markt
Middeleeuwse markt op 31 juli 2010.

Worstenfeesten.

Wat in 1992 bedoeld was als een promotie campagne voor de plaatselijke worst, longaniza, heeft in 1997 geleid tot een vermelding in het Guiness wereldrecord boek met de grootste worstenbarbecue ter wereld. Tijdens dit feest wordt 's werelds langste worst gemaakt en vervolgens gegrild. Uiteindelijk wordt de worst met veel ceremonie uitgedeeld aan de bezoekers. Sindsdien wordt dit feest jaarlijks herhaald en is het uitgegroeid tot 'EL DÍA DE LA LONGANIZA (de worstendag)'. Het feest vindt meestal plaats op de laatste dag van juli. Enkele cijfers: barbecuerooster van 25 m², 1100 kg vlees, ca. 1 km worst,... . De laatste jaren richt men tegelijk een succesvolle Middeleeuwse markt in.

Graus 20 jaar worstenfeesten
2011: 20-jarig jubileumjaar. Barbecuerooster van 25 m², het reuzenrooster met worsten wordt tijdens het bakken gedraaid met behulp van een verreiker. worstenfeest 2011

Stadsfeesten van Graus.

'Grausino' staat zowel voor de inwoners van Graus als voor het plaatselijk dialect dat men er nog spreekt. In het Ribagorza hoofdstadje prijken traditie en folklore hoog op het vaandel.

Veruit het belangrijkste feest van Graus, is het feest van de twee patroonheiligen San Vicente Ferrer en Santo Criste. Dit feest duurt 3 dagen, van 12 tot 15 september en kreeg in 1973 de kwalificatie van 'Interés Turístico Nacional'. Het is een combinatie van diep gewortelde plaatselijke folklore, zowel religieus als profaan, met moderne acten: een parade met oude voertuigen, groepjes straatmuzikanten, de ontvangst van de doedelzakspelers op de laagbrug die verder gaat met het zingen van albadas (één van de oudste musicale tradities van Graus), de dans met de linten, de dans met het zwaard, reuzen en karnavalsfiguren met grote kop (Sp.: cabezudos), een kluchtspel over plaatselijke zaken van het laatste jaar, een processie, ... . 'La mojiganga' is een theater kluchtspel gebracht door inwoners van Graus.

De perendief (Sp.: furtaperas): ooit zou een jongen veroordeeld zijn geweest voor het stelen van 7 peren van een dorpsbewoner. Deze jongen wordt nu uitgebeeld door een pop, die tijdens de ganse feesten is veroordeeld tot het ronddraaien rond een as bevestigd aan de gevel van het stadhuis.

graus furtaperas
De pop van de perendief (Furtaperas) tolt rond de as aan het stadhuis.

Enkele wandelingen rond Graus.

Je kan best eerst even binnenspringen in het 'Oficina Municipal de Turismo' op de Plaza de la Compañía, 1 of e-mail: graus@turismograus.com. Er zijn ook uitgestippelde GPS routes voor de omgeving te verkrijgen, de GPS wordt dan gehuurd.

kaart laag Ribagorza
Klik voor wandelroutes rond Graus!

1.- Panoramawandeling boven Graus.

Deze wandeling van 1,5 à 2u (zeer rustig tempo) heen en terug naar de kapel van San Pedro. Hoogteverschil: 250 m. Afstand ca. 4 km. De wandeling start met een stevige klim van ongeveer 1 km op de rotsheuvel 'Peña del Morral', waarop het groot beeld staat van de 'Maagd van de rots (Sp. Virgen de la Peña). Het panorama over Graus en de valleien van de Esera en Isábena tot de hoogste toppen, is overweldigend. Halverwege passeert men de basiliek, het Santuario de la virgen de la Peña.

graus basiliek
Santuario de la virgen de la Peña. De verschillende ruimten kunnen betreden worden via een overdekte binnenplaats. De verharding van de binnenplaats bestaat uit een keienbevloering. Opvallend is de uitkijk bogengallerij.

Deze wandeling is met houten paaltjes en groene verf gemarkeerd ('Ermita de S.Pedro') en volgt het pad dat de Grausinos vroeger volgden naar de kapel van San Pedro. De terugtocht gaat via de kloof van San Miguel en komt uit aan de kerk met dezelfde naam. Deze wandeling is heden ten dage de jaarlijkse bedevaart van de Grausinos op 1 mei.

De kerk van San Miguel was oorspronkelijk romaans, maar onderging meerdere verbouwingen in de 17e en 18e eeuw. Het bewaart het kruisbeeld 'Santo Cristo', aan Graus geschonken door San Vincente Ferrer en 1415.

Graus ermita san pedroKapel van Petrus (San Pedro). Ooit fungeerde deze plaats als tussenstop op de voetweg Graus - Puy de Cinca - Lapenilla.

2.- Pano - Grustán- Graus op de GR1.
Dit is hoofdzakelijk een daalwandeling Van Pano tot Graus bedraagt de afstand 14 km. Grustán is een verlaten dorp, waar slechts nog wat ruÏnes te zien zijn. Men werkt best met 2 wagens. Te voorziene tijd 3,5 à 4u.

3.- Graus - Portaspana - Capella op de GR1.
Ook best werken met 2 wagens. Afstand 7 km. Tot Portaspana licht bergop, hoogteverschil ca. 100m, daarna dalend. Nodige tijd 1,5 à 2u.

Portaspana
Het verlaten dorp Portaspana, nabij Graus.

4.- Graus - La puebla de Castro - Olvena (PR-HU73).
Ook best werken met 2 wagens. Graus - La Puebla de Castro ca. 2,5 u. In Graus wordt vertrokken aan het kerkhof dat ca. 1 km buiten Graus ligt, richting Barbastro. De PR-route is geel/wit gemarkeerd. De totale afstand tot Olvena is ca. 14 km. Van La Puebla de Castro tot Olvena duurt ca. 1,5u.